Temat migracji jest zagadnieniem powszechnie dyskutowanym zarówno na forach organizacji międzynarodowych, omawianym przez władze państw, które borykają się z narastającym problemem, próbując sprawnie zarządzać w takich okolicznościach.Zjawisko ma charakter masowy, cyklicznie zmieniają się motywy migracji, na której stan wpływają wydarzenia międzynarodowe, decyzje polityczne, gospodarcze i inne.
Do naszego ośrodka Debaty Międzynarodowej w Poznaniu zaprosiliśmy pana Piotra Miereckiego, eksperta z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, który podczas wieloletniej pracy w Departamencie Polityki Migracyjnej zajmował się tematem migracji. W trakcie spotkania „Migracje. Wyzwania dla Polski, Europy i świata”, które odbyło się 6 lutego poruszono wiele zagadnień. Prowadzący zaprezentował bardzo szerokie ujęcie tematu, skupiając się między innymi na: wyjaśnieniu czym są migracje, zdefiniowaniu różnic prawnych pomiędzy uchodźcą i migrantem oraz przedstawieniu głównych kierunków migracji. Podkreślił również, w jaki sposób migracje oddziałują na społeczeństwa w państwach członkowskich UE oraz w perspektywie globalnej. Nasz ekspert zwrócił uwagę słuchaczy na ważny aspekt, a mianowicie: wartościowania migracji w sposób pozytywny i negatywny. Podkreślał, że „migracje nie są ani dobre, ani złe. One po prostu są obecne w świecie. Naszym zadaniem jest stawiać sobie pytanie: jakie wyzwania niosą i jak sobie z nimi razić?”
Kryzys migracyjny miał swój moment krytyczny w 2015r., kiedy gwałtownie wzrosła liczba osób próbujących przedostać się do Europy, a jego eskalacja była widoczna po wybuchu wojny w Syrii. W roku 2015 i 2016 złożonych zostało 1,4 miliona wniosków o azyl do państw członkowskich UE, z uwzględnieniem, że Niemcy w ramach „Wilkommen politik” stały się krajem, do którego spłynęła największa liczba osób składających wnioski. Zjawisko to, mimo dużej skali wywołuje sporo kontrowersji nacechowanych emocjonalnie oraz ideologicznie. Po spotkaniu padło wiele pytań oraz komentarzy, czy powinniśmy nieść pomoc i okazywać ludzką wrażliwość, czy też opowiedzieć się za pomysłem odsyłania uchodźców do kraju ich pochodzenia. Zastanawiano się także nad skutecznością i efektywnym działaniem organizacji międzynarodowych, m.in. Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM), UNHCR, (Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców), czy europejskiego Frontexu. Uczestnicy spotkania wspólnie z prelegentem wymieniali się opiniami, nt. tego, czy kryzys migracyjny nie obnażył jednocześnie kryzysu instytucjonalnego Unii Europejskiej, której w takich okolicznościach zabrakło wspólnie wypracowanej strategii polityki migracyjnej.
Próbując znaleźć odpowiedź, jakie wyzwania dla Polski Europy i świata niosą ze sobą migracje prowadzący spotkanie wspomniał o kilku ważnych aspektach: skutecznej ochronie granic, ograniczeniu napływu migrantów, które będzie możliwe tylko pod warunkiem prowadzenia dialogu z państwami pochodzenia cudzoziemców. Pan Piotr Mierecki wspomniał, że obecna sytuacja w Polsce i zwiększone zainteresowanie naszym krajem ze strony wschodnich sąsiadów, jest pochodną realiów kryzysu demograficznego i braku rąk do pracy, które tworzą lukę na rynku zapełnianą przez cudzoziemców. Nie sposób jednoznacznie ocenić i prognozować jaki będzie dalszy scenariusz wydarzeń w przypadku migracji. Istotne jest natomiast, by zjawisko obserwować i w odpowiedni sposób na nie reagować.
