Miesiąc: Lipiec 2024

Igrzyska Olimpijskie w Paryżu

26 lipca 2024 roku wystartowały Igrzyska Olimpijskie w Paryżu, najważniejsze wydarzenie sportowe na świecie. Po raz pierwszy w historii, Unia Europejska była wyraźnie obecna podczas ceremonii otwarcia, gdzie skorzystała z okazji do promocji wartości unijnych, takich jak pokój, jedność i solidarność, oraz podkreślenia znaczenia swobodnego przepływu osób i edukacji w Unii Europejskiej. Swoją obecność przypieczętowała wyświetleniem unijnej flagi z dwunastoma gwiazdami na tle wieży Eiffla będącej symbolem Paryża.

Klęski Żywiołowe w Europie

W ostatnich latach klęski żywiołowe coraz częściej i intensywniej dotykają Europę, powodując znaczne straty i zniszczenia. Unia Europejska odgrywa kluczową rolę w koordynacji działań ratunkowych, reagując na epidemie, powodzie, burze, pożary, trzęsienia ziemi oraz katastrofy spowodowane przez człowieka. Dzięki Mechanizmowi Ochrony Ludności Unii Europejskiej, ustanowionemu w 2001 roku, państwa członkowskie oraz 10 innych krajów współpracują w zakresie prewencji, gotowości i reagowania na klęski żywiołowe. W razie nagłych wypadków, każde państwo może zwrócić się o pomoc do Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego (ERCC), które działa 24/7 i zapewnia szybkie wsparcie. Rezerwa rescEU, w pełni finansowana przez Unię, obejmuje m.in. samoloty gaśnicze i zapasy medyczne, gotowe do użycia w razie potrzeby. W ramach przygotowań do sezonu pożarowego 2024, Unia ustanowiła flotę 32 powietrznych środków gaśniczych i 556 strażaków rozmieszczonych w całej Europie.

Piąte Roczne Sprawozdanie na Temat Praworządności

Komisja Europejska opublikowała w ubiegłym tygodniu piąte roczne sprawozdanie na temat praworządności, które pokazuje, że Unia Europejska jest lepiej przygotowana do wykrywania i rozwiązywania problemów niż pięć lat temu. Sprawozdanie zawiera nowe zalecenia, z których 68 proc. zostało wdrożonych w pełni lub częściowo, co potwierdza jego rolę jako narzędzia inicjującego pozytywne reformy. Tegoroczne wydanie obejmuje także rozdziały dotyczące Albanii, Czarnogóry, Macedonii Północnej i Serbii, wspierając ich dążenia do członkostwa w Unii. Istotne ustalenia obejmują m.in. reformy wymiaru sprawiedliwości oraz wzmocnienie ram antykorupcyjnych.

Parlament Europejski wybrał Ursulę von der Leyen na przewodniczącą Komisji Europejskiej

Parlament Europejski wybrał Ursulę von der Leyen na przewodniczącą Komisji Europejskiej na drugą kadencję, głosując 401 za, 284 przeciw, a 22 posłów oddało puste lub nieważne karty. Von der Leyen, która po raz pierwszy objęła to stanowisko w 2019 roku, przedstawiła swoje priorytety polityczne na najbliższe pięć lat przed głosowaniem. Parlament składa się obecnie z 719 posłów, a do wyboru potrzebna była większość 360 głosów. Teraz wybrana przewodnicząca wyśle pisma do szefów państw UE, zapraszając ich do nominacji komisarzy europejskich. Po wakacjach odbędą się wysłuchania kandydatów w komisjach Parlamentu.

Składy komisji i podkomisji Europarlamentu

19 lipca 2024 roku na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego ogłoszono składy komisji i podkomisji Europarlamentu w dziesiątej kadencji. Grupy polityczne oraz posłowie niezrzeszeni wyznaczyli swoich przedstawicieli do każdej z nich, zgodnie ze strukturą i wielkością zatwierdzoną 17 lipca. Listy wszystkich komisji i ich członków dostępne są na stronach internetowych Parlamentu: https://www.europarl.europa.eu/committees/en/about/list-of-committees.

Nowe zasady ekologicznego projektowania

Nowe prawo Unii Europejskiej wprowadziło zasady dotyczące ekologicznego projektowania prawie wszystkich produktów na rynku. Wdrożenia mają na celu poprawę trwałości, efektywności energetycznej i możliwości recyklingu produktów. Zakazuje się ponadto niszczenia niesprzedanych tekstyliów i obuwia oraz wymaga od firm ujawniania danych o odpadach. Dzięki temu Unia chce jeszcze skuteczniej chronić środowisko i oszczędzać energię.

Głównymi tematami spotkania unijnych ministrów spraw zagranicznych była agresja Rosji wobec Ukrainy oraz sytuacja na Bliskim Wschodzie. W trakcie posiedzenia ministrowie odbyli także nieformalną dyskusję z prezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego Nadią Calviño.

Minister Radosław Sikorski podkreślił konieczność kontynuowania dostaw sprzętu wojskowego dla Ukrainy oraz zniesienia ograniczeń w jego wykorzystaniu. Zwrócił uwagę, że trwające transfery systemów obrony powietrznej stwarzają w tym obszarze strategiczną różnicę a trwały charakter wsparcia ma decydujące znaczenie dla ukraińskich wysiłków na rzecz utrzymania pozycji na froncie. Szef polskiej dyplomacji wyraził także zadowolenie z ustaleń podjętych na szczycie NATO w tej sprawie. Podkreślił także kluczowe znaczenie zapewnienia dostaw energii dla Ukrainy, gdyż jej brak skutkował będzie katastrofą humanitarną i kolejną falą ukraińskich uchodźców. Wskazał ponadto, że wszelkie inicjatywy pokojowe muszą być prowadzone w ścisłej konsultacji z Ukrainą. Polska jest przeciwna wszelkim próbom stworzenia wrażenia, że UE poważnie traktuje „propozycje pokojowe” Rosji. Minister Sikorski podkreślił, że siła UE leży w jedności, przestrzeganiu zasad prawa międzynarodowego i gotowości do ich obrony.

Uczestnicy dzisiejszych obrad dyskutowali także o sytuacji w Strefie Gazy, w tym o wznowieniu w Katarze negocjacji w sprawie zawieszenia broni.  Poparto ideę zorganizowania spotkania na wysokim szczeblu z partnerami arabskimi, a także z USA i ONZ. Potrzebny jest dalszy dialog na temat  działań po zakończeniu konfliktu. Z rosnącym zaniepokojeniem odnotowano również pogarszającą się sytuację bezpieczeństwa na granicy izraelsko-libańskiej.

Podczas nieformalnej dyskusji z Nadią Calviño, prezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Rada z zadowoleniem odnotowała fakt, że finansowanie przemysłów obronnych UE znalazło się pośród priorytetów strategicznych Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz podkreśliła, że wsparcie  Ukrainy powinno pozostać priorytetem EBI.

Szef polskiej dyplomacji zaapelował o wzmocnienie strategicznej komunikacji w USA na temat relacji transatlantyckich oraz zaangażowania Unii Europejskiej na rzecz Ukrainy.

Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Foto: Konrad Laskowski/MSZ

Szef polskiej dyplomacji towarzyszył Prezydentowi RP Andrzejowi Dudzie podczas spotkania szefów państw i rządów krajów NATO, które odbyło się w dniach 9-11 lipca br.

Decyzje podjęte w ramach Szczytu dotyczyły przede wszystkim wzmacniania kolektywnej obrony sojuszników przed zagrożeniem ze strony Rosji oraz wsparcia NATO dla Ukrainy. Po raz pierwszy w obradach Szczytu, jako pełnoprawny Sojusznik, uczestniczyła Szwecja.

W trakcie obrad Sojusznicy omówili z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim dalsze kroki w celu wzmocnienia możliwości obrony Ukrainy oraz odnotowali postępy na drodze Kijowa do integracji ze strukturami euroatlantyckimi. Sojusznicy rozmawiali też z przywódcami Australii, Japonii, Nowej Zelandii i Republiki Korei oraz z Przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem, a także Wysokim Przedstawicielem UE ds. Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Josepem Borrellem na temat możliwych wspólnych działań w odpowiedzi na zagrożenia i wyzwania, jakie dla porządku międzynarodowego stanowią działania Rosji i jej sprzymierzeńców.

Minister R. Sikorski wziął też udział, wspólnie z Prezydentem RP, w ceremonii upamiętniającej 75. rocznicę podpisania Traktatu Waszyngtońskiego, powołującego do życia Sojusz Północnoatlantycki. Spotkanie było okazją do zamanifestowania trwałości zobowiązań sojuszniczych do wspólnej obrony oraz jedności i siły NATO wobec rosnących zagrożeń i wyzwań dla bezpieczeństwa jego członków.

Szef polskiej dyplomacji uczestniczył także w uroczystej kolacji wydawanej przez Sekretarza Stanu USA, Antony’ego Blinkena, dla ministrów spraw zagranicznych państw NATO oraz państw partnerskich Sojuszu. Stanowiła ona podkreślenie wagi relacji Sojuszników z krajami nie należącymi do NATO dla wzmacniania wspólnego bezpieczeństwa.

Podczas wizyty w Waszyngtonie szef polskiej dyplomacji wystąpił na Forum Publicznym NATO, w ramach panelu dyskusyjnego poświęconego europejskiemu bezpieczeństwu i wojnie w Ukrainie. Omówił uwarunkowania sytuacji na froncie wojennym w Ukrainie oraz zakres praktycznego wparcia państw zachodnich dla wysiłków obronnych Kijowa. W kontekście zagrożeń ze strony Rosji dla bezpieczeństwa europejskiego, minister Sikorski podkreślił konieczność inwestowania w obronność. W tym kontekście przedstawił skalę polskich wydatków obronnych. –  Wydajemy ponad 4% PKB na obronność, mamy 14. największy budżet obronny na świecie, a w przyszłym roku pójdziemy dalej – mówił minister Sikorski, zapowiadając dalszy wzrost inwestycji Polski w sektorze obronnym.

Na marginesie szczytu Radosław Sikorski spotkał się także ze swoimi odpowiednikami z Albanii – ministrem Iglim Hasanim, Holandii – ministrem Casparem Veldkampem, Słowacji – ministrem Jurajem Blanárem, Stanów Zjednoczonych – sekr. Antonym Blinkenem oraz Republiki Korei –  Cho Tae-yulem.

Służyły one omówieniu najważniejszych kwestii pozostających na agendzie współpracy dwustronnej.

Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Inauguracja X kadencji Parlamentu Europejskiego

We wtorek 16 lipca 2024 roku po raz pierwszy zebrał się Parlament Europejski X kadencji. Na sali plenarnej zasiadło 720 europosłów – ich liczba została zwiększona z 705 w poprzedniej kadencji, co wynika ze zmian demograficznych, jakie zaszły w Unii Europejskiej od poprzednich wyborów w 2019 roku. PW głosowaniu na przewodniczącą europarlamentu zwyciężyła pochodząca z Malty i reprezentująca Europejską Partię Ludową Roberta Metsola, która zdobyła 562 głosy i na to stanowisko została wybrana po raz drugi. O funkcję przewodniczącej konkurowała z Hiszpanką Irene Montero z Lewicy.

Zamach na Prezydenta USA Donalda Trumpa

13 lipca 2024 roku w pensylwańskim mieście Butler miał miejsce zamach na 45. Prezydenta USA oraz kandydata w trwającej kampanii prezydenckiej – Donalda Trumpa. Zdarzenie spotkało się z szeregiem międzynarodowych reakcji potępiających zamach, a wśród europejskich liderów politycznych swój głos w tej sprawie zabrali między innymi prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, prezydent Polski Andrzej Duda czy też przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, która podkreśliła, że w demokracji nie ma miejsca na przemoc.

Sankcje Komisji Europejskiej wobec prezydencji Węgier

Komisja Europejska zdecydowała o niewysyłaniu urzędników wyższego szczebla na wydarzenia organizowane podczas prezydencji Węgier w Radzie Unii Europejskiej. Jest to reakcja na spotkania prezydenta państwa, Viktora Orbána, z prezydentem Rosji Władimirem Putinem oraz przewodniczącym Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinpingiem. Tym samym na zorganizowanym w Budapeszcie w celu omówienia polityki przemysłowej pierwszym posiedzeniu prezydencji węgierskiej pojawiło się jedynie siedmiu ministrów z innych krajów, nie był obecny żaden unijny komisarz.

W niedzielę, 7 lipca br. w Chobielinie, minister Radosław Sikorski odbył konsultacje z nowo mianowanym szefem brytyjskiej dyplomacji Davidem Lindonem Lammy’m. Wiodącym motywem rozmów były kwestie globalnego bezpieczeństwa, także w kontekście rosyjskiej agresji na Ukrainie.

W ocenie ministra Sikorskiego dzisiejsza wizyta ministra Lammy’ego świadczy o bardzo silnych więziach łączących oba kraje, i to niezależnie od tego, jaki rząd sprawuje władzę w Polsce czy Wielkiej Brytanii. Przy tej okazji szef polskiego MSZ pogratulował brytyjskiej Partii Pracy okazałego zwycięstwa w ostatnich wyborach.

Mówiąc o bezpieczeństwie światowym minister Sikorski podkreślił, że Polska i Wielka Brytania podzielają opinię na temat wielu wyzwań w tym obszarze, w tym szczególnie co do konieczności stałego wspierania Ukrainy walczącej z rosyjską agresją. Podobną opinię wyraził minister Lammy, wskazując, że Polska i Wielka Brytania mają wspólną wizję strategiczną dotyczącą zwłaszcza Ukrainy i NATO. Jak dodał, oba kraje łączą obecnie wspólne zagrożenia ze strony Rosji i Białorusi.

W kontekście zbliżającego się szczytu NATO w Waszyngtonie szef polskiej dyplomacji zauważył, że razem z Wielką Brytanią mamy zbliżone oczekiwania co do rezultatów spotkania Sojuszu Północnoatlantyckiego. – Chodzi o potwierdzenie naszej długofalowej polityki wspierania Ukrainy i  wzajemnych gwarancji bezpieczeństwa wyrażających się w trwałej obecności sił i zdolności Sojuszu tam, gdzie jest zagrożenie – na flance wschodniej – doprecyzował minister Sikorski. Zapowiedział również, że Polska, podobnie jak uczyniła to już Wielka Brytania, podpisze z Ukrainą  dwustronną umowę o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa.

Podsumowując dzisiejsze spotkanie minister Radosław Sikorski życzył nowemu brytyjskiemu rządowi sukcesów po objęciu władzy. Wyraził przy tym nadzieję, że dotychczasowe formaty polsko-brytyjskiej współpracy będą kontynuowane, w szczególności polsko-brytyjska kwadryga, tj. spotkanie ministrów spraw zagranicznych i obrony.

Foto: Konrad Laskowski/MSZ
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Komisja Europejska nałożyła tymczasowe cła wyrównawcze na import elektrycznych pojazdów akumulatorowych (BEV) z Chin

Komisja Europejska nałożyła tymczasowe cła wyrównawcze na import elektrycznych pojazdów akumulatorowych (BEV) z Chin, stwierdzając, że chiński łańcuch wartości BEV korzysta z niesprawiedliwych subsydiów, zagrażając producentom BEV w Unii Europejskiej. Wysokość ceł wynosi od 17,4% do 37,6%. Decyzja ta jest wynikiem dziewięciomiesięcznego dochodzenia. Konsultacje z rządem Chin są w toku, aby osiągnąć rozwiązanie zgodne z WTO. Tymczasowe cła obowiązują od 5 lipca 2024 roku, a ostateczna decyzja ma zapaść w ciągu czterech miesięcy.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen uczestniczyła w Konferencji Inwestycyjnej UE-Egipt w Kairze

29 czerwca przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen uczestniczyła w Konferencji Inwestycyjnej UE-Egipt w Kairze wraz z prezydentem Egiptu Abdelem Fattahem El-Sisim. Konferencja zgromadziła ponad 1000 przedstawicieli biznesu i rządu z obu stron. Von der Leyen ogłosiła zawarcie ponad 20 umów o wartości ponad 40 miliardów euro w różnych sektorach, takich jak wodór, zarządzanie wodą, budownictwo, chemia, transport morski, lotnictwo i motoryzacja. Podpisano również memorandum o współpracy makrofinansowej o wartości 1 miliarda euro oraz projekt o wartości 25 milionów euro na szkolenie młodych Egipcjan w zakresie czystych technologii i umiejętności cyfrowych. Von der Leyen podkreśliła, że te reformy wzmocnią środowisko biznesowe, przyciągną więcej inwestycji i stworzą nowe miejsca pracy w Egipcie.

Komisja Europejska ogłosiła szósty pakiet inwestycyjny w ramach Planu Gospodarczego i Inwestycyjnego UE dla Bałkanów Zachodnich

Komisja Europejska ogłosiła szósty pakiet inwestycyjny w ramach Planu Gospodarczego i Inwestycyjnego UE dla Bałkanów Zachodnich, który ma opiewać na kwotę 1,2 miliarda euro. Pakiet obejmuje osiem nowych inwestycji flagowych, w tym zaopatrzenie w wodę, oczyszczanie ścieków, transport kolejowy oraz innowacje i zieloną transformację w małych i średnich przedsiębiorstwach. Inwestycje będą realizowane we współpracy z partnerami z Bałkanów Zachodnich i międzynarodowymi instytucjami finansowymi. Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej, podkreśliła, że inwestycje te wzmacniają regionalne połączenia i przybliżają Bałkany Zachodnie do UE. Pakiet inwestycyjny obejmuje 300 milionów euro dotacji z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) oraz dodatkowe wkłady bilateralne od państw członkowskich UE i Norwegii. Nowe inwestycje koncentrują się na trzech priorytetach: środowisko i klimat, transport zrównoważony oraz wsparcie sektora biznesowego.

Minister Radosław Sikorski odbył dzisiaj rozmowę telefoniczną z japońską odpowiedniczką, Yoko Kamikawą. W trakcie rozmowy ministrowie omówili zagadnienia przede wszystkim z obszaru relacji dwustronnych, w tym planowanej w najbliższej przyszłości agendy spotkań.

Istotnym tematem była współpraca w dziedzinie globalnego bezpieczeństwa. Japonia, jako partner NATO w ramach AP4*, będzie uczestniczyła w najbliższym Szczycie NATO w Waszyngtonie. Ministrowie omówili również wsparcie, jakiego oba państwa udzielają Ukrainie; wymienili się też spostrzeżeniami na temat ostatnich prób pokojowego rozwiązania konfliktu. Ministrowie Sikorski i Kamikawa odnieśli się również do sytuacji w regionie Indo-Pacyfiku, w tym ostatniego niepokojącego zacieśnienia współpracy pomiędzy Rosją a Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną.

Tematem dzisiejszych konsultacji były także tradycyjnie silne relacje gospodarcze obu państw, jak również trwające przygotowania Polski do udziału w EXPO 2025 w Osace. Rozmowa szefów dyplomacji jest efektem zacieśniania relacji Polski i Japonii, którego intensyfikacja nastąpiła po wizycie minister Kamikawy w Polsce w styczniu tego roku.

***

*AP4 – format zrzeszający Japonię, Koreę Południową, Australię i Nową Zelandię.

Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych