Administrator

17.02.2020 o godz. 18.00 w klubie dyskusyjnym Cyryl Club odbyła się dyskusja o aktualnej sytuacji politycznej w Niemczech. Punktem wyjścia do dyskusji była nagła rezygnacja przewodniczącej CDU – Annegret Kramp-Karrenbauer.

W dyskusji udział wzięli zaproszeni gości:

dr Piotr Kubiak – główny analityk Instytutu Zachodniego oraz autor książki „System partyjny i partie polityczne zjednoczonych Niemiec (1990-2013)”.

Szymon Szynkowski vel Sęk – Wiceminister Spraw Zagranicznych.
W latach 2004–2015 współpracował z posłami do Parlamentu Europejskiego. Od 2015 r. poseł na Sejm RP, członek sejmowej Komisji ds. Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych, a także przewodniczący polsko-niemieckiej grupy bilateralnej w Sejmie.

Skandal związany z wyborem T. Kemmericha na premiera Turyngii głosami CDU, FDP i AfD miał poważne konsekwencje nie tylko dla Turyngii, ale wywołał polityczną burzę w całych Niemczech. Doprowadziła ona do rezygnacji przewodniczącej CDU Annegret Kramp-Karrenbauer. Afera ujawniła przy okazji konflikty wewnątrz CDU: spór na linii centrala partyjna a jej organizacja regionalna.

Kramp-Karrenbauer przez nieco ponad rok pełnienia obowiązków przewodniczącej CDU nie była w stanie zbudować wystarczającego autorytetu w partii, by arbitralnie zażegnywać konflikty wewnętrzne. Otrzymała w spadku po A. Merkel partię skłóconą, głównie w następstwie kryzysu migracyjnego. Nie pomogły jej również słabe wyniki uzyskiwane przez chadecję w ostatnich wyborach. Jednym z powodów słabości A. Kramp-Karrenbauer było odejście od tradycji łączenia stanowiska przewodniczącego partii z funkcją kanclerza lub lidera opozycji.

Przez najbliższe kilka miesięcy CDU może być skoncentrowana na wyłanianiu nowego przewodniczącego, co może negatywnie odbić się na aktywności partii na innych odcinkach (np. na sprawach europejskich, które będą niezwykle istotne w perspektywie prezydencji Niemiec w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie 2020 r.).

Rezygnacja A. Kramp-Karrenbauer oznacza otwarcie rywalizacji o następstwo po niej oraz o nominację chadecką na kanclerza. Największe szanse wydaje się mieć jej były konkurent (a w przeszłości rywal A. Merkel) Friedrich Merz, który może liczyć na poparcie części centrum i prawego skrzydła partii. Ewentualne zwycięstwo Merza może wzmocnić pozycję CDU kosztem AfD i FDP. Jego wybór może utrudnić późniejsze rozmowy koalicyjne z Zielonymi i SPD. Poważnym kandydatem może być Armin Laschet, wspierany przez lewe skrzydło i część centrum partii, który mógłby odzyskać dla partii część elektoratu utraconego na rzecz Zielonych. Mógłby on w pewnym stopniu kontynuować kurs A. Kramp-Karrenbauer. Pewne szanse wydają się mieć Jens Spahn i Daniel Günther. Jeśli CDU nie wyłoni kandydata na kanclerza, a pozycja nowego przewodniczącego będzie zbyt słaba, partie chadeckie zaproponują kandydaturę M. Södera na stanowisko kanclerza. Podobna sytuacja miała miejsce w 1980 i 2002 r., gdy kandydatem partii chadeckich na urząd kanclerski byt lider CSU.

Publiczność pytała o szanse poszczególnych kandydatów na wybór na stanowisko przewodniczącego CDU, o rolę AfD w niemieckim systemie partyjnym i skuteczność kordonu sanitarnego stosowanego wobec tego ugrupowania oraz o podejście poszczególnych kandydatów do Rosji.

10 lutego w klubie dyskusyjnym Cyryl Club odbyła się debata pt. „Ocieplenie relacji-polsko francuskich?”
Dwaj zaproszeni goście to:

Szymon Szynkowski vel Sęk – Wiceminister Spraw Zagranicznych.
W latach 2004–2015 współpracował z posłami do Parlamentu Europejskiego. Od 2015 r. poseł na Sejm RP, członek sejmowej Komisji ds. Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych, a także przewodniczący polsko-niemieckiej grupy bilateralnej w Sejmie.

Frédéric Petit – poseł do francuskiego Zgromadzenia Narodowego. Reprezentuje siódmy okręg wyborczy dla francuskich mieszkańców za granicą, który składa się z Europy Środkowej i Bałkanów. Przewodniczący grupy przyjaźni polsko-francuskiej

Minister Szynkowski przedstawił podstawowe założenia porozumienia o partnerstwie strategicznym Polski i Francji na lata 2020-2024.
Poseł Petit opisał charakterystykę pracy posła tzw. „mandatu zamorskiego” składającego się z terytorium 16 państw Europy Środkowej i Wschodniej oraz Bałkanów. Opisał także swój wkład w przygotowanie wizyty prezydenta Macrona w Polsce.

Pytania od moderatora i publiczności skupiły się na kwestiach takich jak: akcesja Bałkanów Zachodnich do UE, podejściu Francji do Rosji, sprawach klimatycznych i energetyce oraz istnieniu potencjału do nowgo traktatu o współpracy między Polską, a Francją.

Obaj prelegenci zgodzili się, że wizyta prezydenta Macrona w Polsce była w pewny sensie przełomowa. Minister Szynkowski studził entuzjazm radząc by poczekać na rezultaty podpisanych porozumień i ocenić je z perspektywy czasu.

Pomimo licznych rozbieżności wynikających z innej sytuacji geopolitycznej Polski i Francji istnieje wiele pól do współpracy. Na szczególne wyróżnienie zasługuje transformacja polskiej energetyki tak by spełniać unijne cele klimatyczne, w czym Francja z silnym segmentem atomowym może być partnerem.

Ważne również jest docenienie roli NATO w Europie i stwierdzenie, że budowa europejskich sił zbrojnych ma być wzmocnieniem, a nie konkurencją dla Paktu Północno-atlantyckiego.

Poseł Petit wyraził również nadzieję, że kraje Bałkanów Zachodnich będą mogły zostać włączone do UE. Jednocześnie chwalił inicjatywę Partnerstwa Wschodniego, będąc relatywnie sceptyczny wobec akcesji państw z regionu Kaukazu (np. Gruzji). W jego przekonaniu UE powinna mieć szeroką ofertę relacji partnerskich dla różnych państw.

Spotkanie, które odbyło się 17 grudnia w nowej siedzibie RODM, tj. Cyryl Club przy ul. Młyńskiej 14 było okazją do omówienia postulatów które w ramach swojego urzędowania będzie promowała nowo powołana przewodnicząca KE Ursula von der Leyen w ramach pełnionej funkcji, tj. szefowej KE.

Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM – politolog i prawnik zajmujący się w swojej działalności naukowej integracją europejską, systemem instytucjonalnym UE oraz prawem gospodarczym UE.

Podczas spotkania dyskutowano nad:

– obecnym kształtem Komisji Europejskiej będącym częściowo pochodną wyborów do PE,

– wyznaczone przez Radę Europejską unijne cele na najbliższe lata  są zbieżne z celami KE, która jest „drugim współprawodawcą” w strukturach Wspólnoty,

– przywódcy struktur unijnych będą rozważać możliwość tworzenia zdolności obronnych UE,

– najważniejsze wyzywania, stojące zarówno przed radą Europejską oraz Komisją, to m.in.: społeczna gospodarka rynkowa, ustalenie wieloletnich ram finansowych, praworządność państw członkowskich, migracje oraz transformacja ekologiczna.

Koncepcja „Nowego Zielonego Ładu” czyli bezemisyjnej gospodarki do 2050 r. będzie wiązała się z uruchomieniem tzw. Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, z   którego Polska może być częściowo wykluczona z uwagi na fakt, że zaprotestowała przeciwko przyjęciu tego rozwiązania. Jednakże w zamian za to Polska ma stać się przykładem państwa stosującego tzw. „ecological transition” czyli kraju, który będzie stanowił model stopniowego wdrażania rozwiązań mających na celu odchodzenie od gospodarki węglowej. Nasz gość zwrócił uwagę na obecny stan UE, która niejako nieustannie poszukuje swojej tożsamości, można mówić o zjawisku „dryfowania UE”, która próbuje znaleźć „pomysł na siebie”, w jakim kierunku powinna dalej podążać.

Niezwykle interesująca dyskusja z Pawłem Smoleńskim nt. Kurdów odbyła się 10 grudnia w Galerii VA.

Podczas spotkania rozmawialiśmy nt. obecnej kondycji społeczeństwa kurdyjskiego – lęków i obaw, ale również nadziei, która nieustannie towarzyszy Kurdom, głęboko wierzącym, że w końcu uda im się stworzyć niepodległe państwo. Kurdowie są gotowi na przyjęcie niepodległości, ponieważ mają odpowiednio przygotowaną infrastrukturę, szpitale, uniwersytety, z Zachodu i USA wracają wykształceni emigranci kurdyjscy. Wszyscy czekają na właściwy moment dziejowy, czyli stabilną sytuację na BW.

Intrygującym pytaniem, jak również odpowiedzią na nie było zagadnienie dot. tego, czy Kurdowie jeszcze wierzą, że społeczność międzynarodowa pomoże im stworzyć wolny Kurdystan pomimo ciągłych zdrad. Nasz gość podkreślił, że Kurdowie, będąc bardzo żywotnym narodem nigdy nie tracili i nie tracą nadziei na utworzenie niepodległego państwa, że moment ten z pewnością nastąpi. Jedyną niewiadomą jest natomiast fakt, kiedy to się wydarzy, choć wg. autora jest to sytuacja bardziej niż pewna. Ponadto Kurdystan może stać się mostem pomiędzy bliskowschodnim islamem a Europą.

Autor opowiedział o okrutnej zbrodni przy użyciu broni chemicznej, jaka miała miejsce w Halabdży w 1988 r.,  będącej zarazem największym mordem na ludności cywilnej po zbrodniach dokonanych w Auschwitz i Treblince.

Wielość anegdot, przywołanych obserwacji, wspomnień z podróży, którymi dzielił się z nami autor jeszcze bardziej ubarwiły przekaz i uzmysłowiły słuchaczom, jak wygląda codzienna kurdyjska rzeczywistość. Pomimo tzw. „syndromu ofiary”, o jakim możemy mówić w przypadku Kurdów, obywatele nie tracą nadziei i podejmują wszelkie starania, by stworzyć wolny i niepodległy Kurdystan.

Spotkanie nawiązywało do treści opisanych w książce pt. „Zielone migdały, czyli po co światu Kurdowie”. Dyskusja toczyła się wokół kwestii związanych z kulturą, historią państwa kurdyjskiego. Uczestnicy rozmawiali także nad kwestiami związanymi z obecną sytuacją geopolityczną, zaangażowaniem obcych armii w wojnę w Syrii oraz październikowym wycofaniu wojsk amerykańskich z Syrii.

 

 

4 grudnia odbyło się spotkanie z Jego Ekscelencją Ambasadorem Islamskiej Republiki Pakistanu, byłym pakistańskim dyplomatą, wojskowym i pilotem Sultanem Hali oraz prof. Hadi Ajili z uniwersytetu w Teheranie.

JE ambasador Pakistanu Shafqat Ali Khan rozpoczął swoje wystąpienie od przywołania znaczących polskich postaci w historii Pakistanu. Ze szczególną uwagą przypomniał polskich lotników i inżynierów, którzy tworzyli podstawy pakistańskich sił zbrojnych – zwłaszcza postać Władysława Turowicza.
Kontynuując wypowiedź zwrócił uwagę na najważniejsze wyzwania współczesności tj. uwiąd systemu multilateralnego oraz zmiany klimatyczne. Bez rozwiązań multilateralnych nie da się rozwiązać problemu zmian klimatycznych. Ambasador podkreślił także, znaczenie EU i jej „soft power” oraz tego, że EU jest wzorem jeśli chodzi o ustanawianie standardów, które później są kopiowane przez inne państwa świata (np. w dziedzinie ochrony danych osobowych).
Sultan Hali, w krótkiej wypowiedzi uzupełnił wystąpienie ambasadora przywołując własne wspomnienia kontaktu z polskimi lotnikami. Pan Hali wspomniał także o katastrofie humanitarnej w rejonie Kaszmiru, gdzie 8 mln ludzi, żyje w warunkach stanu wojennego i godzin policyjnych.
Prof. Hadi Ajili przedstawił historię stosunków irańsko-europejskich od 1979. Uznał, że dla Iranu Europa nie stanowi suwerennego i samodzielnego partnera ponieważ ulega ekonomicznej i politycznej presji ze strony Stanów Zjednoczonych. Jako główny przykład podał fiasko europejskich intencji w utrzymaniu porozumienia nuklearnego z Iranem, które upadło pod groźbami amerykańskich sankcji.

W dyskusji z publicznością poruszano tematy bezpieczeństwa surowcowego Pakistanu (tj. Dostępu do wody z himalajskich lodowców). Odcięcie źródeł wody dla pakistańskich rzek oznacza wojnę z Indiami, stwierdził ambasador.
Kolejne pytanie dotyczyło oceny rosyjskiego zagrożenia w rejonie Europy Wschodniej. Ambasador uznał, że rozszerzenie NATO i większa obecność wojsk amerykańskich w Polsce to suwerenna decyzja tego kraju. Prof. Ajili zaprezentował anty-amerykańskie stanowisko twierdząc, że nie jest to wiarygodny sojusz i Polska powinna móc bronić się swoimi siłami.
Kolejne pytania dotyczyły przebiegu kariery dyplomatycznej oraz porad dla studentów aspirujących do pracy w dyplomacji.

03.12.2019 JE Ambasador Jürg Burri wygłosił w j. niemieckim wystąpienie: Polska i Szwajcaria: partnerzy z potencjałem.
Ambasador rozpoczął swój wywód od odniesienia się do historii Polaków związanych ze Szwajcarią przywołując postacie Tadeusza Kościuszki, Antoniego Patka, Ignacego Mościckiego czy Gabriela Narutowicza.

Kolejnym aspektem była próba zarysowania relacji na linii UE-Szwajcaria w kontekście gospodarczym oraz poszukiwanie odpowiedzi „gdzie leży potencjał Szwajcarii?” Wymiana handlowa pomiędzy Polską a Szwajcarią ma podobny poziom do wymiany Szwajcarii z Czechami. Ambasador wywnioskował zatem, że ciągle istnieje ogromne pole do rozwoju kooperacji gospodarczej.

JE Jürg Burri podkreślił, że czynnikiem wyróżniającym Szwajcarię spośród innych państw europejskich jest wysoki poziom edukacji, innowacyjność, przedsiębiorczość obywateli oraz bezpieczeństwo.

Na pytanie o szczególnie doceniane przez Szwajcarów cechy narodowe Polaków są: sumienność oraz zaangażowanie w pracę jak również pozytywne nastawienie do południowych sąsiadów. Ambasador podczas wykonywanych obowiązków, które wiążą się z pobytem w Polsce wysoko docenia walory turystyczne i krajobrazowe, jakimi może pochwalić się Polska.

Ambasador zapytany o sytuację polskiego muzeum w Rapperswilu odpowiedział, że sugerowanym rozwiązaniem jest wydzierżawienie tylko części zamku na polskie potrzeby, a reszta zamku zostanie zaadaptowana do celów komercyjnych (wesela). Ambasador sugerował także, by wystawę przenieść do pobliskiego domu, który jest w polskim posiadaniu, a nie tylko najmowany jak obecny zamek.

W środę 27.11.2019 roku odbyła się debata „Upadek żelaznej kurtyny”. Dyskutowaliśmy zarówno o wydarzeniach sprzed trzydziestu lat, ale także o ich skutkach dla współczesnej Europy.

Spotkanie rozpoczęła pani Anna Hekert zwracając uwagę, że upadek żelaznej kurtyny w Polsce wynikał z kilku czynników: wewnętrznych podziałów samej partii komunistycznej, ogromnego zmęczenia społeczeństwa, kwestii gospodarczych oraz polityki samej Moskwy…

Dr Adam Szabelski zaryzykował tezę, że Węgry były przeciwieństwem PRLu. Poziom życia nad Dunajem był względnie wysoki, co powodowało, że opozycja była nieliczna. Przeciwnicy reżimu komunistycznego skupieni byli w dwóch grupach: liberalnym SzDSz oraz konserwatywnym MDFie. Jednocześnie pod koniec lat 80tych powstała partia FIDESZ, która po latach zdominował węgierską scenę polityczną.

Dr Wojciech Hofmański omówił przykład Czechosłowacji, ukazując z perspektywy językoznawcy, jak zmiana sytuacji politycznej, wpływała na zmianę języka. W sposób niezwykle barwny oraz rzeczowy opisał przebieg aksamitnej rewolucji oraz rozpadu tego państwa na dwie części. Jednocześnie wyjaśnił, czym spowodowane są obecne niepokoje w Czechach i jak protestujący w Pradze nawiązują do wydarzeń  sprzed trzydziestu lat.

Na koniec pan Martin Wycisk wykazał, że mimo upływu trzech dekad i ogromnego skoku rozwojowego, jakiego dokonało byłe NDR, wciąż widać wyraźne różnice w potencjale obu części państwa niemieckiego. Wyraża się on w problemach demograficznych wschodnich Niemiec, różnicach gospodarczych, a nawet w polityce żłobkowej poszczególnych landów.

Współorganizatorem spotkania była Klub Jagielloński – Poznań.

W środę 27.11.2019 roku w Szkole Podstawowej w Zbąszyniu zorganizowaliśmy wykład „Na gruzach imperiów. Dlaczego mogliśmy odzyskać niepodległość?”. O trudnej i długiej drodze naszych przodków do niepodległości opowiedział pan Damian Zieliński z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Wykład wywołał duże zainteresowanie wśród młodzieży. Mamy nadzieję, że wkrótce znów odwiedzimy Zbąszyń.

Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Poznaniu przy współpracy z pracownikami Wydziały Neofilologii UAM (prof. Karoliną Kaczmarek, dr Kingą Piotrowiak-Junkiert, dr Pawłem Kornatowskim) w dniu 19 listopada 2019 przeprowadzili debatę: „Polska-Węgry. Stulecie nawiązania oficjalnych stosunków dyplomatycznych”.

Pretekstem do wspólnych rozważań był fakt, iż jesienią 1919 roku odrodzona Polska nawiązała stosunki dyplomatyczne z niepodległymi Węgrami.

Nad Wisłą panowała wtedy radość – odzyskaliśmy wolność. Jednak ze wschodu już nadchodziło śmiertelne zagrożenie dla naszego młodego państwa. Wokół Budapesztu zaś zbierały się czarne chmury, a Kraje Korony Świętego Stefana miały wkrótce zostać podzielone.

Ostatnie stulecie okazało się dla obu naszych narodów niezwykle trudne. Węgrzy i Polacy stanęli w obliczu dwóch totalitaryzmów, które zagroziły naszej biologicznej i duchowej egzystencji.

Dziś, choć wolni, to nadal stoimy przed tymi samymi problemami, co nasi przodkowie. I tak, jak oni, szukamy swojego miejsca między wschodem i zachodem.

O przeszłości, ale też i przyszłości relacji polsko-węgierskich rozmawiali:
– Marcin Bobiński – hungarysta (absolwent UAM), dyplomata.
– dr hab. Tadeusz Kopyś – historyk w Instytucie Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
– dr Dominik Héjj – Politolog specjalizujący się w tematyce węgierskiej.

Debatę poprowadził: dr Adam Szabelski z Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej i jednocześnie sekretarz Rady Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka.

Choć wydawać by się mogło, że relacje polsko-węgierskie zawsze były jednoznacznie dobre, to prelegenci wskazywali, iż występowały kwestie sporne w naszych wzajemnych relacjach. Również dzisiaj mamy inne podejście wobec wyzwać współczesnego świata. Przykładem może być tu stosunek obu narodów do Rosji i jej polityki. Mimo wszystko debatujący zgodzili się, że nic nie wskazuje, aby w najbliższych latach nasze wzajemne relacje miały ulec pogorszeniu. Co więcej wydaje się, że możemy spodziewać się kolejnych wspólnych inicjatyw i zaciśnięcia współpracy między Warszawą i Budapesztem.

Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Poznaniu w ramach Akademii Nauki i Wyobraźni przeprowadził wykłady połączone z warsztatami dla siedmiu grup dzieci i młodzieży z Wildy.

Zajęcia dotyczyły Savoir-vivre – zarówno w przeszłości, jak i dzisiaj. Prowadzący ubrany był w strój szlachecki i tłumaczył między innymi skąd wziął się zwyczaj zwracania się do innych „Pan/Pani” oraz wyjaśniał zasady postępowania przy powitaniach i innych sytuacjach dnia codziennego.