Kryzys w relacjach polsko-ukraińskich, tragiczna powódź w Libii i przejęcie Górskiego Karabachu przez Azerbejdżan

Polska, Ukraina

Komisja Europejska zdecydowała o nieprzedłużaniu zakazu importu Ukraińskiego zboża, jednak Polska wraz z Węgrami i Słowacją postanowiły utrzymać to embargo w swoich państwach. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński podczas swojego przemówienia na forum ONZ 19 września mówił: „niepokojące jest to, jak niektórzy w Europie, niektórzy nasi przyjaciele w Europie odgrywają w teatrze politycznym solidarność, robiąc thriller ze zbożem. Może się wydawać, że odgrywają własną rolę, ale w rzeczywistości pomagają przygotowywać scenę dla moskiewskiego aktora”. Stwierdzenie to wywołało poruszenie na polskiej scenie politycznej, a ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Zwarycz został pilnie wezwany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gdzie przekazano mu stanowczy protest strony polskiej wobec słów Zełeńskiego. 

Premier Mateusz Morawiecki w środę 20 września wywołał spore poruszenie swoim wystąpieniem, w którym zapowiedział, że Polska nie będzie już wysyłać uzbrojenia do Ukrainy, a zamiast tego będzie zbroić się sama. Słowa te załagodził Prezydent Andrzej Duda prostując, że chodzi tutaj o nowe uzbrojenie, obecnie kupowane dla polskiej armii. O stanie relacji polsko-ukraińskich Prezydent Duda mówił w piątek: „Nie ma wątpliwości, że spór o dostarczanie ukraińskiego zboża na polski rynek jest absolutnie odpryskowym wycinkiem całości relacji polsko-ukraińskich. I nie wierzę, że w normalnych warunkach może na nie wpłynąć w sposób istotny.” Również Marcin Przydacz, szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej zapewniał, że zarówno wsparcie Ukrainy broniącej się przed Rosją jak i ochrona polskich obywateli przed nieuczciwą konkurencją gospodarczą służą interesowi Polski. 

 

Libia

W poniedziałek 18 września w mieście Derna we wschodniej Libii wybuchły protesty przeciwko władzy po tym jak tydzień wcześniej tragiczna w skutkach powódź zabiła tysiące mieszkańców i zniszczyła całe osiedla.

 Podczas gwałtownej burzy woda zniszczyła dwie tamy przeciwpowodziowe i wdarła się do miasta przeobrażając się w niszczycielski potok. Obywatele o skalę tragedii obwiniają władze, zarzucając im zły stan infrastruktury przeciwpowodziowej. Niektórzy domagają się również aby śledztwo w sprawie przyczyn zawalenia się tam zostało poprowadzone przez jedną z organizacji międzynarodowych z powodu braku zaufania do władz państwowych. Demonstranci podłożyli też ogień pod dom burmistrza miasta Abdulmenama al.-Ghaithi.

Podatność miasta Derna na klęski żywiołowe wynikająca z warunków naturalnych od dekady jest potęgowana przez konflikt dwóch zarządzających państwem administracji. 

 

Górski Karabach

We wtorek 19 września Azerbejdżan ogłosił rozpoczęcie operacji antyterrorystycznej przeciwko ormiańskim separatystom w Górskim Karabachu, separatystycznym regionie Azerbejdżanu zamieszkanym głównie przez Ormian i wspieranym przez Armenię oraz Federację Rosyjską. Azerbejdżan oskarżył Armenię o dostarczanie Górskiemu Karabachowi uzbrojenia. 24 godziny od początku działań ogłoszone zostało zawieszenie broni. Zgodnie z umową siły zbrojne Karabachu zostaną rozwiązane i rozbrojone.  Azerbejdżan zapewnia o chęci re-integracji etnicznych Ormian jako pełnoprawnych obywateli tego państwa, jednak Armenia ostrzega o możliwości zastosowania czystek etniczny. Setki osób ormiańskiego pochodzenia w popłochu opuszczają region i udają się do Armenii. Premier Armenii Nikol Pashanyan powiedział, że jeżeli Azerbejdżan nie zapewni godnych warunków życia oraz ochrony przed czystkami dla wielu mieszkańców regionu jedynym wyjściem będzie jego opuszczenie. Premier wytknął też, że Rosja nie zaangażował się w konflikt tylko sprawnie przekazała Górski Karabach w ręce Azerbejdżanu

 

Autor: Julia Makurat

 

BBC, Nagorno-Karabakh: Ethnic Armenians leave amid cleansing fear https://www.bbc.com/news/world-europe-66905581

BBC, Nagorno-Karabakh: Conflict between Azerbaijan and Armenians explained  https://www.bbc.com/news/world-europe-66852070  

CNN, Hundreds protest against Libyan authorities in flood-ravaged Derna https://edition.cnn.com/2023/09/19/africa/libya-derna-flood-protests-intl/index.html

The Guardian, Libya protesters set fire to mayor’s home in anger over Derna flood deaths https://www.theguardian.com/world/2023/sep/19/libya-protesters-set-fire-to-mayors-home-in-anger-over-derna-flood-deaths

Defence24, Premier: Polska teraz zbroi się sama, nie przekazuje broni Ukrainie. Prezydent: chodzi o obecnie kupowane systemy https://defence24.pl/wiadomosci/premier-polska-teraz-zbroi-sie-sama-nie-przekazuje-broni-ukrainie-prezydent-chodzi-o-obecnie-kupowane-systemy

Rzeczpospolita, Ambasador Ukrainy w Polsce pilnie wezwany do MSZ. Chodzi o słowa Zełeńskiego https://www.rp.pl/polityka/art39138701-ambasador-ukrainy-w-polsce-pilnie-wezwany-do-msz-chodzi-o-slowa-zelenskiego