Prasówka dyplomatyczna 05-12.03.2023

IRAN, ARABIA SAUDYJSKA

Rijad zerwał stosunki z Teheranem w 2016 roku po tym, jak protestujący zaatakowali saudyjskie placówki dyplomatyczne w Iranie. Arabia Saudyjska kilka dni wcześniej dokonała egzekucji na wybitnym szyickim uczonym, co wywołało demonstracje.

W ubiegłym tygodniu irańskie i saudyjskie media państwowe poinformowały, że oba państwa zgodziły się na ponowne nawiązanie stosunków dyplomatycznych i otwarcie swoich ambasad w ciągu dwóch miesięcy. Saudyjska agencja prasowa potwierdziła te informacje, publikując jednocześnie wspólne oświadczenie Arabii Saudyjskiej i Iranu, w którym stwierdzono, że oba kraje zgodziły się szanować suwerenność państwową oraz nie ingerować w swoje sprawy wewnętrzne. Co więcej, we wspólnym oświadczeniu stwierdzono również, że Rijad i Teheran zgodziły się aktywować umowę o współpracy w zakresie bezpieczeństwa, podpisaną w 2001 roku. Irańska telewizja państwowa poinformowała natomiast, że „Po sfinalizowaniu decyzji ministrowie spraw zagranicznych obu krajów spotkają się, aby przygotować wymianę ambasadorów”.

Chiny, które przyjęły w rozmowach pozycję mediatora, będą nadal odgrywać konstruktywną rolę w rozwiązywaniu problemów związanych z punktami zapalnym pomiędzy stronami.

 

MOŁDAWIA

Tysiące osób protestowało w ubiegłym tygodniu w Kiszyniowie przeciwko prozachodniemu rządowi Mołdawii. Protestujący wyszli w niedzielę na ulice miasta stołecznego, domagając się od mołdawskiego rządu pełnego pokrycia kosztów zimowych rachunków za energię i wzywając prawodawców, by „nie angażowali kraju w wojnę” w Ukrainie. Przeciwnicy prozachodniej prezydent Mai Sandu wielokrotnie wzywali ją do ustąpienia, argumentując, że Rosja powinna być partnerem numer jeden dla Mołdawii.

Lokalne władze twierdzą, że demonstracje były koordynowane przez prorosyjskich oligarchów Władimira Plahotniuca i Ilana Shora, poszukiwanych na arenie międzynarodowej za zarzuty korupcyjne. Niedzielny protest był jednym z wielu tego typu demonstracji, które odbyły się w ostatnich tygodniach, zorganizowanych przez grupę nazywającą się „Ruch na rzecz Ludu”. Ugrupowanie jest wspierane przez przyjazną Rosji Mołdawską Partię Shor, która ma sześć miejsc w 101-osobowym parlamencie kraju.

Mołdawska straż graniczna poinformowała w niedzielę, że w ostatnim tygodniu odmówiono wjazdu do Mołdawii 182 obcokrajowcom, w tym „potencjalnemu przedstawicielowi” rosyjskiej Grupy Wagnera tj. prywatnej firmy wojskowej, która walczy na Ukrainie.

Stany Zjednoczone oskarżyły Rosję o próbę destabilizacji Mołdawii w celu obalenia proeuropejskiego rządu w Kiszyniowie.

 

CHINY

Li Qiang, członek Partii Komunistycznej Chin oraz były zarządzający największego miasta w kraju – Szanghaju, będzie teraz kierował rządem, zastępując odchodzącego na emeryturę Li Keqianga. Mężczyzna wyznaczony na kolejnego premiera Chin przez prezydenta Xi Jinpinga został formalnie mianowany przez parlament. 63-latek, który jest obecnie drugim najwyższym urzędnikiem w chińskim systemie politycznym, otrzymał łącznie 2936 głosów, przy zaledwie trzech delegatach głosujących przeciwko jego powołaniu i ośmiu wstrzymujących się. Jego nominacja nastąpiła po tym, jak Xi zapewnił sobie w piątek historyczną trzecią kadencję jako prezydent.

Bliski sojusznik Prezydenta Xi, jest postrzegany jako pragmatyk i będzie miał za zadanie ożywić borykającą się z problemami chińską gospodarkę.

 

UKRAINA

Służbom bezpieczeństwa Ukrainy udało się zidentyfikować jeńca wojennego zabitego przez Rosjan. Ołeksandr Igorewicz Matsiewsk, bojownik widziany na klipie graficznym krążącym na Telegramie, został zabity przez rosyjskich żołnierzy.

Na 12-sekundowym nagraniu, które po raz pierwszy pojawiło się na Telegramie w zeszły poniedziałek, widać jak zatrzymany bojownik stoi w płytkim rowie i pali papierosa. Żołnierz w mundurze z insygniami ukraińskiej flagi na ramieniu mówi „Chwała Ukrainie”, po czym zostaje zastrzelony z broni automatycznej przez grupę rosyjskich żołnierzy.

Wideo, rzekomo przesłane do Telegrama przez rosyjskich żołnierzy, doprowadziło do śledztwa w sprawie zbrodni wojennych. W Ukrainie rozpoczęto natomiast poszukiwanie tożsamości człowieka okrzykniętego bohaterem narodowym i symbolem oporu.

W ubiegłą niedzielę prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski napisał na Twitterze, że przyznał Matsiewskiemu tytuł „bohatera Ukrainy”.

Autor: Natalia Potera

 

AlJazeera, Iran and Saudi Arabia agree to restore relations https://www.aljazeera.com/news/2023/3/10/iran-and-saudi-agree-to-restore-relations

EuroNews, Thousands in Chisinau protest against Moldova’s pro-Western government https://www.euronews.com/2023/03/12/thousands-in-chisinau-protest-against-moldovas-pro-western-government 

BBC, Li Qiang: China appoints Xi Jinping ally as premier https://www.bbc.com/news/world-asia-china-64924440 

TheGuardian, Ukraine identifies PoW killed by Russians as Oleksandr Igorevich Matsievskyi https://www.theguardian.com/world/2023/mar/12/ukraine-identifies-pow-killed-by-russians-as-oleksandr-igorevich-matsievskyi