Ośrodek Debaty Międzynarodowej Poznań

SIEĆ REGIONALNYCH OŚRODKÓW

DEBATY MIĘDZYNARODOWEJ

Facebook Twitter

rodm poznan

1 marca ASEM day

Od 2016 w dniu 1 marca obchodzimy dzień ASEM (Asia – Europe Meeting). ASEM powołało do istnienia ASEF (Asia – Europe Foundation) – fundację, której priorytetem jest pogłębianie relacji między państwami Europy i Azji. ASEF zajmuje się realizacją projektów współpracy w zakresie wymiany naukowej, kulturalnej i społecznej między państwami Europy i Azji. Płaszczyzną dialogu ASEM są organizowane co dwa lata szczyty, w których biorą dwie organizacje: UE i ASEAN oraz 51 krajów zamieszkanych przez 60% populacji świata. Do głównych celów współpracy zalicza się 4 kluczowe obszary: zrównoważony rozwój, zmiany klimatyczne, migracje oraz zwalczanie terroryzmu

Zachęcamy do zapoznania się z danymi dotyczącymi wzajemnej współpracy.

Czy Europa potrzebuje wspólnej armii?

Bezpieczeństwo i obronność to zagadnienia wielokrotnie podejmowane w dyskursie politycznym przez przedstawicieli wielu państw. Postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej temu zagadnieniu w ramach wydarzenia, które odbyło się 21 lutego w poznańskim ośrodku RODM. Tematem spotkania prowadzonego przez pana Łazarza Grajczyńskiego była kwestia powołania wspólnej armii europejskiej, której członkami byłyby państwa Wspólnoty.

Prowadzący starał się wyjaśnić, na czym polegałoby funkcjonowanie takiej armii oraz przywołał motywy, które skłaniają państwa do podejmowania wzajemnej współpracy w tej dziedzinie. Podczas szczytu w Brukseli, w grudniu 2017r. Rada Europejska na mocy decyzji ustanowiła stałą współpracę strukturalną w dziedzinie obronności (PESCO), w którą włączyło się 25 państw członkowskich, w tym Polska. Przyjęto wówczas 17 projektów, realizowanych w ramach porozumienia politycznego, w skład których weszły: rozwijanie gotowości, szkolenia czy zdolność operacyjna. Wśród wymienianych celów towarzyszących powołaniu wspólnej armii europejskiej są: potrzeba skoordynowania armii państw członkowskich, które będą zdolne do podejmowania misji zagranicznych, umiejętność reagowania na pojawiające się zagrożenia czy obrona granic zewnętrznych. Początkowo pojawiały się głosy, że rodząca się koncepcja miałaby mieć charakter „ekskluzywny”, co oznacza, że wspomniana armia składałaby się wyłącznie z kilku wybranych państw. Ostatecznie nastąpiło przesunięcie w tej kwestii i dyskutuje się o koncepcji „inkluzywnej”, w myśl, której jak najwięcej państw miałoby tworzyć tę formację. Oprócz wypowiedzi życzliwych tej ideii, pojawiają się także głosy przeciwników, którzy nie kryją obaw. Wśród wymienianych czynników utrudniających powołanie wspólnej armii europejskiej mówi się m.in. o odmiennych typach uzbrojenia, zróżnicowanej liczebności poszczególnych armii, różnicach w przeszkoleniu, ale także o politycznym podporządkowaniu tej nowej organizacji wojskowej największym państwom UE czyli Niemcom i Francji. W takiej sytuacji pojawia się pytanie, czy dyskutowana koncepcja jest szansą a może zagrożeniem dla Polski i pozostałych krajów członkowskich, zwłaszcza z Europy Środkowej?

      

Migracje. Wyzwanie dla Polski, Europy i świata.

Temat migracji jest zagadnieniem powszechnie dyskutowanym zarówno na forach organizacji międzynarodowych, omawianym przez władze państw, które borykają się z narastającym problemem, próbując sprawnie zarządzać w takich okolicznościach.Zjawisko ma charakter masowy, cyklicznie zmieniają się motywy migracji, na której stan wpływają wydarzenia międzynarodowe, decyzje polityczne, gospodarcze i inne.

Do naszego ośrodka Debaty Międzynarodowej w Poznaniu zaprosiliśmy pana Piotra Miereckiego, eksperta z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, który podczas wieloletniej pracy w Departamencie Polityki Migracyjnej zajmował się tematem migracji. W trakcie spotkania „Migracje. Wyzwania dla Polski, Europy i świata”, które odbyło się 6 lutego poruszono wiele zagadnień. Prowadzący zaprezentował bardzo szerokie ujęcie tematu, skupiając się między innymi na: wyjaśnieniu czym są migracje, zdefiniowaniu różnic prawnych pomiędzy uchodźcą i migrantem oraz przedstawieniu głównych kierunków migracji. Podkreślił również, w jaki sposób migracje oddziałują na społeczeństwa w państwach członkowskich UE oraz w perspektywie globalnej. Nasz ekspert zwrócił uwagę słuchaczy na ważny aspekt, a mianowicie: wartościowania migracji w sposób pozytywny i negatywny. Podkreślał, że „migracje nie są ani dobre, ani złe. One po prostu są obecne w świecie. Naszym zadaniem jest stawiać sobie pytanie: jakie wyzwania niosą i jak sobie z nimi razić?”

Kryzys migracyjny miał swój moment krytyczny w 2015r., kiedy gwałtownie wzrosła liczba osób próbujących przedostać się do Europy, a jego eskalacja była widoczna po wybuchu wojny w Syrii. W roku 2015 i 2016 złożonych zostało 1,4 miliona wniosków o azyl do państw członkowskich UE, z uwzględnieniem, że Niemcy w ramach „Wilkommen politik” stały się krajem, do którego spłynęła największa liczba osób składających wnioski. Zjawisko to, mimo dużej skali wywołuje sporo kontrowersji nacechowanych emocjonalnie oraz ideologicznie. Po spotkaniu padło wiele pytań oraz komentarzy, czy powinniśmy nieść pomoc i okazywać ludzką wrażliwość, czy też opowiedzieć się za pomysłem odsyłania uchodźców do kraju ich pochodzenia. Zastanawiano się także nad skutecznością i efektywnym działaniem organizacji międzynarodowych, m.in. Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM), UNHCR, (Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców), czy europejskiego Frontexu. Uczestnicy spotkania wspólnie z prelegentem wymieniali się opiniami, nt. tego, czy kryzys migracyjny nie obnażył jednocześnie kryzysu instytucjonalnego Unii Europejskiej, której w takich okolicznościach zabrakło wspólnie wypracowanej strategii polityki migracyjnej.

Próbując znaleźć odpowiedź, jakie wyzwania dla Polski Europy i świata niosą ze sobą migracje prowadzący spotkanie wspomniał o kilku ważnych aspektach: skutecznej ochronie granic, ograniczeniu napływu migrantów, które będzie możliwe tylko pod warunkiem prowadzenia dialogu z państwami pochodzenia cudzoziemców. Pan Piotr Mierecki wspomniał, że obecna sytuacja w Polsce i zwiększone zainteresowanie naszym krajem ze strony wschodnich sąsiadów, jest pochodną realiów kryzysu demograficznego i braku rąk do pracy, które tworzą lukę na rynku zapełnianą przez cudzoziemców. Nie sposób jednoznacznie ocenić i prognozować jaki będzie dalszy scenariusz wydarzeń w przypadku migracji. Istotne jest natomiast, by zjawisko obserwować i w odpowiedni sposób na nie reagować.

Populizm. Błogosławieństwo czy zmora demokracji?

W środę 31 stycznia w RODM Poznań odbył się wykład Piotra Andrzejewskiego z Instytutu Studiów
Politycznych PAN na temat zjawiska populizmu.

Prelegent przedstawił pokrótce historię populizmu sięgającą czasów antycznych, a w swym
nowoczesnym kształcie XIX wieku w USA, gdzie ruch farmerów przybrał kształt The Populist party.
Podstawowym problemem było zdefiniowanie czym właściwie jest populizm i czy należy się tego
zjawiska objawiać. Sam fenomen wpisany jest w logikę funkcjonowania systemu demokratycznego i
stanowi odwołanie się do „ludu” – szerszych mas społecznych. W tym sensie każda partia funkcjonująca
w demokracji musi być po części populistyczna. Populizm najczęściej angażuje osoby wykluczone z
debaty publicznej z powodów ekonomicznych lub kulturowych i włącza je do tej debaty. Dlatego
populizm to zjawisko, które można ocenić częściowo pozytywnie.

Z drugiej strony ostrze populizmu wymierzone jest w elity. Lud chcąc zyskać większy wpływ na politykę
lub odzyskać utracone poczucie godności bardzo często polega na charyzmatycznym przywódcy, który
realizuje populistyczne postulaty. Mechanizm ten opisał już Arystoteles w „Polityce”. Stąd biorą się
powiązania populizmu z postawami neoautorytatnymi.

Na koniec p. Piotr Andrzejewski przedstawił partie, ruchy polityczne i liderów określanych jako
populistyczne w poszczególnych państwach europejskich i USA. Często populizm określa się negatywnie
jak chorobę, jednak w opinii eksperta populizm stanowi nie chorobę, a tylko objawy wywołane przez
głębszy problem. Pojawienie się partii populistycznych jest oznaką, że należy dokonać korekty polityki
prowadzonej przez poszczególne rządy tak by dokonać szerszego włączenia mas w funkcjonowanie
demokracji.

Czy grozi nam wojna?

26 stycznia gościliśmy w Ośrodku Debaty Międzynarodowej w Poznaniu Pana Mariana Piłkę, wiceprezesa Prawicy RP, który jest historykiem i publicystą, ale także aktywnym uczestnikiem życia politycznego. Pan Marian wygłosił referat, w którym podjął temat przesunięć geopolitycznych oraz związanych z nimi zagrożeń, jak również możliwych następstw. Przedstawił możliwe scenariusze rozwoju sytuacji międzynarodowej.W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę także na podstawowe wymogi bezpieczeństwa Polski w zakresie polityki obronnej:

„Świat wkroczył w okres destabilizacji, w okres rywalizacji mocarstw. Historycznie rzecz biorąc takie sytuacje często kończyły się wybuchem wojny. Tu nie ma determinizmu. Wkroczyliśmy w okres bardzo niebezpieczny. W takiej sytuacji podstawowym wymogiem polskiej polityki jest stworzenie silnej armii. Deklaracja rządu, że do roku 2030 zostanie przeznaczone 2,5 % PKB na obronność jest zdecydowanie niewystarczająca. Polska powinna już teraz przeznaczyć 3% PKB na obronność, dlatego że mamy do czynienia z działaniami agresywnymi ze strony Rosji, która w 2020r. zakończy proces modernizacji własnej armii. I żebyśmy byli bezpieczni musimy mieć własną, silną armię, która będzie miała przynajmniej 150.000 żołnierzy liniowych, a w praktyce oznacza to że ta armia powinna mieć co najmniej 200.000, a być może nawet 250.000. To wymaga zdecydowanie większych nakładów. Inaczej działania Rządu będą bardziej pozorowane niż rzeczywiste”.

 

Stolica Izraela Jerozolima?

Stolica Izraela Jerozolima?”
Poznański RODM swoją działalność w nowym roku rozpoczął cyklicznym wydarzeniem „Spotkanie z filmem”, które poprowadził pan Krzysztof Nowak – krytyk, scenarzysta i producent filmowy. Spotkanie odbyło się 23 stycznia w biurze RODM- u. Temat wydarzenia „Stolica Izraela – Jerozolima?” nawiązywał do grudniowej decyzji prezydenta Trumpa o przeniesieniu ambasady z Tel Awiwu do Jerozolimy. Podczas spotkania zaprezentowane zostały dwa filmy, których tematyka nie tyle skupiała się na ujęciu zagadnień politycznych, ile na kwestiach religijnych i socjologiczno – społecznych. Pierwszy z nich stanowił syntezę fragmentów biblijnych uzasadniających duchowe znaczenie Jerozolimy dla Żydów. Drugi natomiast poruszał problem społeczny dotyczący wzajemnych relacji panujących między dwoma narodami, które utrudniają wypracowanie porozumienia i zaniechanie walk.
W czasie ożywionej dyskusji po filmie podniesiono następujące pytania: jakie konsekwencje wywoła ruch amerykańskiego przywódcy i czy nie będzie przysłowiową iskrą na beczce prochu, która zachwieje niestabilną już sytuacją na Bliskim Wschodzie, zaogniając tym samym tlący się od kilkudziesięciu lat konflikt? Zastanawiano się także, czy możliwe będzie zapobieżenie negatywnych następstw tego posunięcia. Prowadzący spotkanie podkreślił, że przyczyną niestabilnej sytuacji i trudnością w przełamaniu impasu jest w dużej mierze wzajemna niechęć, obawy oraz strach utrwalone w świadomości Żydów i Arabów. Niełatwo dać jednoznaczną odpowiedź na pytanie, jak potoczą się dalsze losy Izraela i jakie stanowisko zajmie społeczność międzynarodowa w tej sprawie. Można przypuszczać, że decyzja prezydenta doprowadzi nie tyle do rozwiązania istniejącej sytuacji, ale jeszcze bardziej ją skomplikuje.

Popołudnie Wyborcze Czechy 2017

21 października 2017 roku w Ośrodku Debaty Międzynarodowej w Poznaniu odbyło się spotkanie „Popołudnie Wyborcze Czechy 2017”. Wydarzenie to było podzielone na dwie części. Podczas pierwszej z nich Piotr Andrzejewski, badacz z Instytutu Studiów Politycznych PAN nakreślił sytuację polityczną w Czechach ze szczególnym uwzględnieniem roli populistycznych polityków takich jak Andrej Babiś czy Tomio Okamura. Odniósł się również do wyborów parlamentarnych w Austrii, które odbyły się tydzień wcześniej. Druga część wydarzenia polegała na wspólnym obejrzeniu ogłoszenia wyników wyborów w połączeniu z komentarzem na żywo. Po części eksperckiej nastąpiła debata z udziałem publiczności. Szczególnie cenne były wypowiedzi slawistów z Uniwersytetu Adama Mickiewicza, którzy próbowali dojść do sedna fenomenu i specyfiki czeskiej sceny politycznej.

Uroczysta inauguracja działalności RODM w Poznaniu

30 marca 2017 r. w Pałacu Działyńskich, w Poznaniu odbyło się uroczyste otwarcie poznańskiego Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej. Wydarzeniu towarzyszyło wystąpienie Sekretarza Stanu ds. europejskich Pana Wiceministra Konrada Szymańskiego. Przedstawił on priorytety polskiej polityki zagranicznej w kontekście wielkich zmian, jakie następują aktualnie w Europie i świecie.
Bardzo cieszymy się, że to wyjątkowe dla nas spotkanie uświetnili: wojewoda wielkopolski Pan Zbigniew Hoffmann, Przewodnicząca Sejmiku Wojewódzkiego Pani Zofia Szalczyk, wielkopolscy posłowie, przedstawiciele Instytutu Zachodniego, Urzędu Marszałkowskiego, radni, przedsiębiorcy, poznańscy studenci. Dziękujemy lokalnym mediom, w tym TVP Poznań, TV WTK, Radiu Merkury, Radiu Emaus za możliwość przybliżenia poznaniakom i wielkopolanom naszego Ośrodka i jego planów. Dziękujemy za wspólny start, a teraz podwijamy rękawy i ruszamy do pracy!